Fietsen langs fabelachtige kastelen en Scheldedorpjes

Gezellige dorpjes, adembenemende natuur en niet één maar twéé kastelen! De Scheldekastelen fietsroute gidst je langs de grandeur van weleer en zelfs tot in het Buitenland, het dorp weliswaar. Op je tocht is het meanderende water van de Schelde nooit ver weg.

Rust, stilte en cultuur in de Abdij van Bornem

Je startpunt is al meteen een hoogtepunt: de Abdij van Bornem laat niemand onberoerd. Wandel door de stille pandgangen en bezoek vooral de historische bibliotheek uit 1872. Ze is uniek in haar soort, met boeken uit de 15de eeuw en oude handschriften met miniaturen uit de 13de en 14de eeuw. In het ommuurde abdijpark kan je in alle rust en stilte picknicken, rondwandelen en genieten van de natuur.

Sprookjesslot aan de Schelde

En het kan niet op: vlak bij de abdij, aan een oude Scheldearm en midden in het Bornemse groen, ligt het Kasteel de Marnix de Sainte Aldegonde: een magnifiek slot met een toegangsbrug, torentjes en een echte slotgracht. Een deel van het kasteel is open voor publiek, met schitterend bewaarde 18de-eeuwse kamers en ‘s werelds grootste privécollectie gravures van Pieter Breughel de Oude. In een van de vernieuwde gangen wordt het levensverhaal verteld van Philips de Marnix de Sainte Aldegonde, bekend als de schrijver van het Wilhelmus.

Absolute stilte in Weert

En dan werd het stil. Echt stil. Amper tien gebieden in Vlaanderen kregen het kwaliteitslabel Stiltegebied opgespeld. Een van de mooiste vind je in Weert, in het hart van de Bornemse polders. Hier hoor je hooguit het gescharrel van een roerdomp of blauwborst, of het geklots van de Schelde. Een unicum in het dichtbebouwde Vlaanderen. Tijdens je fietstocht geniet je van het uitzicht op dijken, slikken, schorren en broekbossen. 

Bezoek gerust ook het Streek- en Vlechtmuseum De Zilverreiger. Het rivierenlandschap laat zich hier van zijn meest charmante kant zien. Binnenin ontdek je het verhaal van ambachten die vroeger van generatie op generatie werden doorgegeven. In de herberg van het museum kan je allerlei oude volkssporten beoefenen terwijl je proeft van een Slijkneus. Laat je niet afschrikken door de naam: ‘slijkneus’ was nu eenmaal de spotnaam die de inwoners van Weert kregen.

Op naar het Buitenland

Iets verder op je tocht vind je een bijzondere plaats. The Radios zouden er ooit een studio hebben gehuurd om te kunnen zeggen dat ze een plaat hadden opgenomen in ‘het buitenland’. Buitenland, een gehucht van Bornem, ligt wel degelijk binnen onze landsgrenzen. Maar je waant er je in de Efteling! De huizen lijken peperkoekenhuisjes, met torens nog schever dan die van Pisa. Stuk voor stuk gereconstrueerde historische panden, restanten van de wereldtentoonstelling in Antwerpen in 1894. Alle gebouwen van de tentoonstelling werden steen per steen afgebroken en hier piekfijn heropgebouwd. Ook de moeite: de toepasselijk genaamde brasserie L'Etranger biedt seizoensproducten en traditionele, streekgebonden gerechten voor de grote en kleine honger. 

Schitterend paviljoen

Iets verder langs de Scheldedijk bots je op een markant gebouwtje: het erg fraaie paviljoen De Notelaer, eind 18de eeuw opgetrokken in neoclassicistische stijl. Het paviljoen hoorde bij het kasteeldomein van de d’Ursels en deed dienst als jachtpaviljoen en feestelijke ontvangstruimte. Vooral de ronde salon met indrukwekkende parketvloer is een lust voor het oog. Wandel door het paviljoen en sluit je bezoek af met een stuk befaamde notelaeretaart of geniet van een versnapering op het gezellige tuinterras. 

En nóg een kasteel!

Nog een adellijk verblijf? Gedurende bijna vierhonderd jaar was het Kasteel d'Ursel in Hingene de favoriete zomerresidentie van de adellijke familie d’Ursel. Vandaag staan de monumentale poorten van het kasteelpark voor iedereen open. Via een lange dreef omzoomd door zomereiken bereik je de prachtige okergele waterburcht die lijkt te drijven op de kasteelgracht. Het park is altijd open voor het publiek, het kasteel zelf tijdens speciale evenementen. Wie het dan bezoekt, vergaapt zich aan schitterend stucwerk, beschilderde katoenen wandbespanningen en marmeren vloeren.

De mooiste Scheldebocht

Puurs-Sint-Amands is misschien wel de verrassing van de dag. Kasseisteegjes, verweerde gevels in pastelkleuren, overal stoepgroen en hier en daar een bankje voor de deur: veel idyllischer heb je ze niet. Op de kaai van dit authentieke dorpje kijk je uit over de mooiste Scheldebocht van Vlaanderen. Hij is zo indrukwekkend dat dichter Emile Verhaeren hier zijn laatste rustplaats wilde en kreeg. Breng gerust een bezoekje aan het Emile Verhaeren Museum.

Ben je eerder een culinair genieter? Dan kom je hier ook volop aan je trekken. Vlak bij de Scheldebocht vind je het terras van restaurant Rollier, dat zich toespitst op verrassende gerechten met seizoensgebonden ingrediënten, en palingrestaurant Den Amandus. Paling is dé specialiteit van de streek, en dat zal je geweten hebben. Ook Brasserie De Veerman staat bekend om zijn smakelijke palingbereidingen. Eet-, praat- en biercafé Cuyteghemhoeve heeft dan weer een verrassend interieur: het is gevestigd in een authentieke koeienstal, compleet met Leuvense stoof en oude landbouwwerktuigen en een speeltuin.

Wat je ook zeker niet mag missen is het voormalige vissersdorp Mariekerke, bekend voor het jaarlijkse Palingfestival. Het ligt vlakbij.

De grootste Dries van Vlaanderen

Het dorpsplein van Opdorp is ongetwijfeld een van de mooiste in Vlaanderen, met gras zo ver het oog reikt. Het is dan ook de grootste Dries van Vlaanderen! En in het voorjaar wordt hij nóg mooier. Dan lachen tienduizenden narcissen je toe. Een even kleurrijk als fotogeniek schouwspel dat je grondig kunt aanschouwen van op de vele terrasjes rond de Dries.

Opdorp heeft trouwens een opstekertje voor mensen die graag in het middelpunt staan. In 1999 heeft de KULeuven exact het Middelpunt van Vlaanderen bepaald en warempel: dat ligt op een akker in Opdorp. Een monument naast de akker geeft het gedenkwaardige feit wat meer allure. En nu we toch de geografische toer opgaan: hier ligt ook het drieprovinciënpunt van Oost-Vlaanderen, Antwerpen en Vlaams-Brabant. Of hoe een klein dorp toch het middelpunt van de wereld kan zijn.

Voorwaarts mars

Volgende halte: Fort Liezele, het best bewaarde pantserfort uit de verdedigingsgordel rond Antwerpen. Het fort uit de Eerste Wereldoorlog diende daarna onder meer als voedseldepot, gevangenis, museum, filmset en vleermuizenwoonst. Verken de indrukwekkende gangen en vertrekken van dit beschermde monument en houd je ogen open. Misschien herken je wel decors uit De Hel van Tanger, De Smaak van De Keyser en In Vlaamse Velden! Zin om te ontsnappen uit een echt fort? Dat kan in de escape rooms in het gebouw. Maar je kunt ook gewoon genieten van het magnifieke landschapspark met blotevoetenpad. 

Achteraf kan je dan de batterijen opladen in Fortcafé De Batterie, in de vroegere machinekamer van het fort. Je kunt hier eenvoudige snacks eten en huisbier De Commandant proeven. Op het panoramisch dakterras heb je een van de betere uitzichten van Scheldeland. Uitgebreider dineren kan in Resto Broox, aan de ingang van het park. Lekker eten in een strak interieur met grote glaspartijen: het oog wil ook wat!

Afsluiten in stijl

Je tocht zit er bijna op. In de verte doemt al de Abdij van Bornem terug op. Zin om een mooie dag af te sluiten met een diner of een hapje? Je kunt niet missen met Taverne Oud Gemeentehuis, een oer-Vlaams restaurant met als specialiteit de vleesgerechten van chef Axel. Of ga paling proeven in een restaurant langs de Schelde, zoals restaurant Groenendijk. In de zomer zorgt het zuiders terras met uitzicht op de Scheldedijk er voor een instant vakantiegevoel. Nog een geheimtip? Skaldu, misschien wel de hipste stop op je tocht. Je geniet er van heerlijk eten met (alweer) een fenomenaal uitzicht over de Oude Schelde. Installeer je aan de bar met grootstadallures of staar van op het terras naar de vissers op de oever. 'Eat, share, relax' is hier niet voor niets het motto.

Laat de edelman/-vrouw in je naar boven komen

Ontdek zelf deze boeiende fietstocht. Fiets langs de Schelde, bewonder prachtige kastelen en bezoek Scheldedorpjes Sint-Amands en Mariekerke. De Scheldevallei die op de shortlist staat voor een erkenning als Nationaal Park Vlaanderen, heeft trouwens nog meer kastelen voor je in petto. De Kastelen van de Schelde getuigen van een groots verleden en een bijzondere toekomst. Elk vertellen ze hun eigen verhaal, maar ze zijn ook onlosmakelijk met elkaar verbonden.